Ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ ... ΣΤΗΝ ΠΟΡΤΑΡΙΑ

Η παρουσία του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη στην Πορταρια σχετίζεται με την παρουσία  του αδελφού του Γεώργιου. Πολλά στοιχεία συγκεντρώνονται σιγά - σιγά  μέσα από πηγές, αρχεία και μαρτυρίες. Ας ξεκινήσουμε με μια απ’ αυτές τις τελευταίες – τη μεταφέρουμε έτσι ακριβώς όπως την κατέγραψε ο μακαρίτης Γιώργος Τσιμπανούλης, στο υπ. αριθ. 4 φύλλο της ΠΟΡΤΑΡΙΑΣ (Ιανουάριος 1999).

 

 

Η βρύση του Παπαδιαμάντη στην Πορταριά

Ο Παπαδιαμάντης και ο Μεγάλος κανόνας

- «Σ’ ένα δρόμο της συνοικίας “Ράχη” έχει δοθεί το όνομα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη. Ήταν τόσο μεγάλη η προσωπικότητα του Παπαδιαμάντη στο χώρο της Ελληνικής Λογοτεχνίας, ώστε να αρκούσε, αυτό και μόνο, να εξηγήσει την ονοματοθεσία αυτή. Η αφορμή στο να δοθεί το όνομα του σ’ αυτό το δρόμο ήτανε η παρακάτω :

Ο Παπαδιαμάντης είχε έναν αδελφό, το Γιώργη, που είχε παντρευτεί στην Πορταριά και σ’ αυτή εγκαταστάθηκε. Διετέλεσε επί πολλά χρόνια γραμματέας της Κοινότητας Πορταριάς, τότε Δήμου Ορμινίου. Το σπίτι που καθότανε ήταν στην μικρή πλατεία, όπου η θολωτή βρύση και ο μεγάλος πλάτανος της “Ράχης”, απέναντι από το αρχοντικό του Τσοποτού, τώρα ξενοδοχείο “Δεσποτικό”. Έτσι ο εκφραστής του ταπεινού, του αυθεντικού και αδιάφθορου ελληνικού κόσμου, ο κοσμοκαλόγερος Αλ. Παπαδιαμάντης, είχε επισκεφθεί πολλές φορές την Πορταριά για να δει τον αδελφό και τα ανήψια του.

 

Με την ευκαιρία αξίζει να σας διηγηθώ ένα ανέκδοτο για τον Αλ. Παπαδιαμάντη, που ο παππούς μου ο παπα Αντώνης, παπάς στον Ιερό Ναό των Αγίων Αναργύρων Πορταριάς, από το 1890 έως το 1936, μας είχε διηγηθεί.

Ποια χρονιά συνέβη, δεν το ξέρω. Ήτανε Μεγάλη Σαρακοστή, ημέρα Τετάρτη, που διαβάζεται στην Εκκλησία, στον Εσπερινό, ο λεγόμενος Μεγάλος Κανόνας. Βγήκε στην Ωραία Πύλη με το βιβλίο στο χέρι που περιείχε το Μεγάλο Κανόνα και με το φως της λαμπάδας άρχισε να διαβάζει τα τροπάρια. Ψάλτη δεν είχε και τα τροπάρια έπρεπε να τα διαβάσει μόνος του. Και ήτανε πάρα πολλά. Διάβασε το πρώτο κι ήτανε έτοιμος ν’ αρχίσει το δεύτερο, όταν κάποιο άτομο, που στεκότανε όρθιο από το δεξιό μέρος, μπροστά στην κολόνα της εκκλησίας, άρχισε να ψάλλει το δεύτερο τροπάριο. Ο παππούς μου προχώρησε στο τρίτο και ο άγνωστος στο τέταρτο και ούτω καθεξής, μέχρι το τέλος του μακρού Μεγάλου Κανόνα, ο παππούς μου από μέσα από το βιβλίο και ο άγνωστος χωρίς βιβλίο. Κρύος ιδρώτας περιέλουσε τον παππού μου. Αυτός μετά δυσκολίας κάτω από το ισχνό φως της λαμπάδας, κατόρθωνε να αναγνώσει τα τροπάρια, ενώ ο άγνωστος δεν εκόμπιαζε καθόλου. Και πρόσθετε ο παππούς μου : «Ήμουν και νέος παπάς…».

 

Τελείωσε ο Μεγάλος Κανόνας, μπήκε ο παππούς μου μέσα στο Ιερό. Έως ότου βγει έξω, ο άγνωστος είχε φύγει. Το μόνο που, μέσα στην ταραχή του, μπόρεσε να κρατήσει ο παππούς μου ήτανε το φτωχικό ντύσιμο του Παπαδιαμάντη. Γιατί αυτός ήτανε ο άγνωστος, που τόσο συντάραξε τον παππού μου με τις γνώσεις του, όπως ρώτησε κι έμαθε στη συνέχεια. Ο αδελφός του Γιώργη, του γραμματέα της Κοινότητας. Πήγε την άλλη μέρα στο σπίτι του αδελφού του για να τον γνωρίσει και είχε να το λέει για την απλότητα του, την ταπεινοφροσύνη του και τη σοφία του.

Να λοιπόν ότι το χωριό  συνδέεται με δεσμούς αίματος με τον μεγάλο Αλ. Παπαδιαμάντη και πολύ σωστά δόθηκε το όνομα σε ένα δρόμο της συνοικίας που έμενε ο αδελφός του Γιώργης».

 

 

 

Απο το δημοτικό σχολείο Πορταριάς.